‏نقد فیلم اتاق امن Panic Room

عوامل فیلم

کارگردان فیلم اتاق امن Panic Room :دیوید فینچر
نویسنده: دیوید کوپ
بازیگران: جودی فاستر، کریستین استوارت، فارست ویتکر و…

خلاصه داستان

فیلم اتاق امن Panic Room داستان مادر و دختری را روایت می‌کند که پس از فاصله گرفتن از زندگی قبلی‌شان به دنبال ساختن زندگی مستقل هستند.مگ آلتمن که به تازگی از همسرِ‌ثروتمندش جدا شده ، همراه دخترش سارا به خانه‌ای جدید در منطقه منهتن نیویورک نقل مکان می‌کنند تا زندگی دونفره تازه‌ای را شروع کنند.

نقد فیلم اتاق امن Panic Room

دیوید فینچر در فیلم اتاق امن Panic Room  هنر خود را به رخ می‌کشد و می‌توان گفت فیلم اتاق امن، فیلم تک لوکیشنی‌ست که قرار است اتفاقات بزرگی درآن رخ دهد، بدون آنکه از حساسیت آن‌ها کاسته شود.
ماشین اسرارآمیز فیلم اتاق امن Panic Room از همان ابتدا به حرکت درمی‌آید و اولین راز را مگ افشا می‌کند؛ زمانی که فروشنده خانه در حال نشان دادن اتاق خواب اصلی‌ست مگ به اندازه اتاق شک می‌کند و فروشنده خانه او را از وجود یک اتاق دیگر در اتاق خواب مطلع می‌سازد؛ اتاقِ امنی برای مواقع اضطراری که مجهز به سیستم مانیتورینگ و خط تلفن جداگانه است.
دلیل اقبال و موفقیت فیلم‌های فینچر تنها ایده‌های او نیست، بلکه دیگر عناصر دخیل در فیلم‌سازی را به همان اندازه‌ای که فضای فیلم‌نامه طلب می‌کند گسترش داده و برای ساخت جغرافیای آن دقیق‌ترین مختصات‌ها را به کار می‌گیرد.
نمونه‌ای از این اتفاق را میتوان در سکانس معرفی اتاق امن دید، زمانی که مگ وارد اتاق امن می‌شود با کنجکاوی پی کشف قسمت‌های مختلف اتاق سرک می‌کشد و از دیدن مانیتورهای اتاق ابراز عصبانیت می‌کند، ‌این سکانس زمانی به اوج خودش می‌رسد که فروشنده درِ فولادی اتاق را می‌بندد و دوربین با حرکتی مرکب از پَن و زوم، استرس و دلهره مگ را به تصویر می‌کشد که با نفس نفس زدن از فروشنده میخواهد که در را باز کند.
همین سکانس کافی‌ست تا شخصیت مگ برای مخاطب شکل بگیرد؛ شخصیتی حساس و عصبانی که از قرار گرفتن در فضای بسته واهمه دارد، درحالیکه باید در ادامه فیلم اتاق امن Panic Room زمان قابل توجهی را در آن اتاق سپری کند و با ترس‌ش کنار بیاید.
این یک نمونه از به کارگیری تکنیک‌های درست فیلم‌برداری برای خلق موقعیت در فیلم است؛ دیگر عنصری که همواره در آثار فینچر کاربرد دارد رنگ و نور است، در این فیلم اتاق امن Panic Room رنگ‌هایی از طیف سرد استفاده شده است و نورپردازی سوژه‌محور بوده و در کمتر صحنه‌ای از فیلم روشنایی گسترده‌ای را می‌بینیم که پهنه میزانسن را نمایان کند؛ نمونه‌ای از این امر را می‌توان در سکانس بالا رفتن سارقان از راه‌پله مشاهده کرد؛ نورپردازی به گونه‌ای طراحی شده که توجه مخاطب تنها به سارقان معطوف است و جز صورت آن‌ها دیگر اجزای تصویر به سختی دیده می‌شود، در همین حین پای یکی از سارقان به توپ بستکبال برخورد کرده و مگ را که متوجه حضور غریبه‌ها در خانه شده است را هراسان‌تر می‌کند.
شاید بررسی جداگانه‌ی این ریزه‌کاری‌ها و تکنیک‌ها، چیزهایی ساده و ابتدایی به نظر برسد، اما تلفیق این‌ها با یکدیگر تعلیق‌هایی را خلق می‌کند که به مهیج‌تر شدن فیلم کمک می‌کند.
عنصر دیگر یعنی تدوین را نیز می‌توان در این سکانس مورد مطالعه قرار داد؛ در سکانس بالا رفتن سارقان از راه پله در تدوین از تکنیک‌های موشن‌کات و پارالل‌کات استفاده شده است که به همراه موسیقی متن، موقعیتی حساس و سخت را برای مگ و تصمیم‌گیری او خلق می‌کند، و او را در میان دوراهی نجات خود و حبس در اتاق امن و یا در کنار فرزندش بودن قرار می‌دهد.
همه این اتفاقات باعث شده تا شاهد تریلری جذاب از فینچر باشیم، تریلری که در ادامه با کشمکش میان سارقان و مگ‌ودخترش همراه است؛ تریلری که به دور از اغفال مخاطب و حواس‌دزدی تبدیل به یک جنگی تمام عیار برای زنده ماندن سارا می‌شود؛ جونیور، نوه طمع‌کاری که قربانیِ‌ نقشه خودش می‌شود؛ رائول، سارقِ دیوانه‌ای که تقاص کار خود را خیلی زود پس می‌دهد و برنهام‌ی که موفق به سرقت نمی‌شود اما خرده شرافت‌های یک انسان را به نمایش می‌گذارد؛ از افیلم اتاق امن Panic Room با قواعدی کلاسیک می‌توان به عنوان یک تجربه موفق در خلق اثری مهیج یاد کرد که مخاطب را در 100 دقیقه نمایش خود سرپا نگاه می‌دارد.

سایر نقد فیلم های سینمای جهان را اینجا بخوانید.