نقد فیلم درخت گردو

عوامل فیلم درخت گردو

کارگردان فیلم درخت گردو: محمدحسین مهدویان

تهیه‌کننده: سید مصطفی احمدی

نویسنده: ابراهیم امینی و حسین حسنی

بازیگران: پیمان معادی، مینا ساداتی، مینو شریف و، مهران مدیری

فیلمبرداری:هادی بهروز

خلاصه داستان

داستان فیلم درخت گردو با الهام از ماجرایی واقعی، در خلال بمباران شیمیایی شهر سردشت شکل گرفته‌است.

نقد فیلم درخت گردو

فیلم درخت گردو؛ غصه ناتمام کردستان

پنجمین فیلم داستانی بلند محمدحسین مهدویان درخت گردو است. او که بعد از درخشش اولین فیلمش «ایستاده در غبار» در جشنواره‌ی فیلم فجر سال ۱۳۹۴ تاکنون تقریبا هر سال با یک فیلم در بهار سینمای ایران حضور پیدا کرده، امسال نیز با «درخت گردو» به استقبال سال جدید سینما رفته است.

فیلم‌نامه فیلم درخت گردو که روایتی ناقص و سراسر احساسی نسبت به فاجعه بمباران شیمیایی سردشت در تیرماه 66 را دارد، توسط ابراهیم امینی و حسین حسنی(هر اسم مستعار دیگری نیز می‌توانید به آن اضافه کنید) نگاشته شده است.

مهدویان در این فیلم عوامل جدیدی را با خود همراه کرده که قبلا سابقه همکاری با آنها نداشته است؛ سیدمصطفی احمدی، تهیه‌کننده پروژه‌های اخیر مهران مدیری، مهم‌ترین‌ آنهاست که در قامت تهیه‌کننده فیلم مهدویان حاضر شده است. احمدی علاوه بر مهران مدیری که با نقش‌کوتاه و بی‌خاصیتش گویی به پروژه تحمیل شده، پیمان معادی را بعنوان نقش اصلی و «قادر» بی همتای این فیلم (که گمان این می‌رود به روی سن اختتامیه جشنواره نیز دیده شود) در تیم نخستین‌ همکاری با مهدویان، همراه کرده است و از سویی دیگر مینا ساداتی در نقش هما که معلم و راوی داستان است به این فیلم اضافه کرده است که بیشتر نقشی مزاحم و تزئینی را ایفا می‌کند.

مهدویان که به خوبی با سینمای مستند آشنایی دارد و در این چند سال سبکی تلفیقی از مستند و سینما را در ایران از خود به جا گذاشته است در این کار نیز خیلی نمی‌تواند دوربین را ثابت و باصطلاح با قاب سینمایی در کنار خود نگه دارد و با شکست روایت از حال به گذشته، دوربین شاهد-مستند خود را وارد روایت‌های فلاش بک می‌کند که استخوان بندی فیلم نیز در آنجا شکل می‌گیرد و هادی بهروز(مدیر فیلم‌برداری) هم که گویا در این سبک به بلوغ رسیده است نفر بعدی است که بخوبی می‌تواند دین خود را به فیلم ادا کند.

یکی دیگر از نقاط قوت فیلم درخت گردو  در این میان، بازی روان و باورپذیر کودکان فیلم در صحنه‌های احساسی است که بانضمام طراحی صحنه کم نقص و جالب توجه که در رد خون نیز شاهد آن بودیم، فیلم در این بخش‌ها توانسته است گلیم خود را از آب بیرون بکشد.

تازه ترین ساخته مهدویان که یک مرثیه و سوگنامه‌ای خطی، سطحی و غم‌بار از این فاجعه دهشتناک و ددمنشانه است با نریشنی بی رمق از معلم روستا شروع شده و با پی‌رنگ تاثیرات بمباران شیمیایی و مخرب عامل تاول زا بر کودکان اوس قادر و خانواده او، به گذشته می‌رود. این بخش از فیلم که با کلیپ مرگ گنجشک‌ها شروع می‌شود، با کلیپ‌هایی نظیر حمام و آمبولانس در باند فرودگاه و در بیمارستان ادامه می‌یابد و با روایت‌های متعارض و متزاحمی نظیر اشارات به کوله‌برها، دادگاه لاهه و یا ماجرای تبریز، و تیکه‌های سیاسی و اجتماعی که همگی در جای درست و مناسب، می‌توانستند قوام بخش پی‌رنگ فیلم باشند، فیلم درخت گردو را به کشکولی مانند می‌کنند که با توالی چندین سکانس‌ مونتاژی و نماهنگ‌هایی بانضمام موسیقیِ متنی افکتیو و نوا و کلام دلنشین کُردی بر قلب مخاطب تاثیرمی‌گذارد اما جایگاهی در محتوای سینما باز نمی‌کند و در نهاد اندیشه منعکس نمی‌شود.

سایر نقد فیلم های جشنواره سی و هشتم فجر را اینجا بخوانید.